Năm 2023 lần đầu tiên kể từ năm 2010, Vương quốc Anh là thị trường lớn nhất của cá tuyết đông lạnh Na Uy tính theo giá trị. Nhìn chung, bức tranh cá thịt trắng của Na Uy năm ngoái không có gì tươi sáng, vì việc cắt giảm hạn ngạch cá tuyết và cá tuyết chấm đen hàng năm đã tác động trực tiếp đến nguồn cung, trong khi sức mua của người tiêu dùng châu Âu bị ảnh hưởng. Na Uy chỉ xuất khẩu 62.300 tấn cá tuyết đông lạnh với giá trị 3,5 tỷ NOK (340 triệu USD) vào năm 2023, giảm lần lượt 23% và 16% so với năm trước. Kể từ năm 2011, Trung Quốc là thị trường xuất khẩu lớn nhất của cá tuyết Na Uy, nhưng năm 2023 chứng kiến sự thay đổi trong mô hình thương mại toàn cầu, chủ yếu là phản ứng đối với việc Nga xâm lược Ukraine vào năm 2022. Ngược lại, khối lượng xuất khẩu cá tuyết đông lạnh sang Trung Quốc giảm 52%, xuống còn 14.200 tấn. Ngược lại, ở Anh, nơi chính phủ đã áp đặt mức thuế hải quan 35% đối với tất cả cá thịt trắng nhập khẩu trực tiếp từ Nga, sự phụ thuộc ngày càng tăng vào nguồn cung của Na Uy đã khiến khối lượng tăng 10% lên 13.700 tấn, giá trị tương đương với 960 triệu NOK, mức cao nhất từ trước đến nay. Giá trị này cũng vượt qua giá trị của Trung Quốc do quốc gia châu Á này có truyền thống mua cá thịt trắng nhỏ hơn với giá trung bình thấp hơn đáng kể trong cả năm.

Một năm đột phá cho cá tuyết nuôi

Đối với cá tuyết tươi tự nhiên, hạn ngạch thấp hơn có nghĩa là khối lượng xuất khẩu giảm 20% xuống còn 40.300 tấn trong năm, trong khi giá trị xuất khẩu giảm 6% xuống 2,4 tỷ NOK. Mặc dù Đan Mạch vẫn là thị trường tiêu thụ cá tuyết tươi lớn nhất cho đến nay vào năm 2023, nhưng Hà Lan lại là quốc gia có mức tăng trưởng tuyệt đối cao nhất, tăng khối lượng cả cá tuyết tự nhiên và cá tuyết nuôi để chế biến và tái xuất khẩu. Nhà phân tích Eivind Braekkan của NSC cho biết: “Tuy nhiên, việc xuất khẩu nhãn hiệu chất lượng skrei vẫn được duy trì vào năm 2023, với khối lượng xuất khẩu là 4.189 tấn, chỉ thấp hơn 6% so với năm 2022”. Thật vậy, thị trường tiêu thụ skrei lớn nhất của Na Uy là Tây Ban Nha, đạt 1.138 tấn, tăng 26% vào năm 2022, ngay cả khi khối lượng xuất khẩu trực tiếp cá tuyết tự nhiên sang nước này giảm 17% xuống còn 1.300 tấn. Tuy nhiên, cá tuyết nuôi mới thực sự thu hút sự chú ý vào năm ngoái. Khối lượng tăng đáng kể 125% so với cùng kỳ, lên tới 8.700 tấn và tạo ra giá trị xuất khẩu 463 triệu NOK. Lần đầu tiên, cá tuyết nuôi chiếm tỷ trọng gấp đôi (16%) trong tổng xuất khẩu cá tuyết tươi của Na Uy. Một trong những nước được hưởng lợi chính một lần nữa là Tây Ban Nha, nước này đã tăng hơn gấp đôi lượng tiêu thụ cá tuyết nuôi của mình lên 2.900 tấn.

Thị phần xuất khẩu cá tuyết khô muối (clipfish) giảm

Cũng bị ảnh hưởng bởi hạn ngạch giảm là thị trường cá clipfish, nơi các loài thay thế đã xuất hiện do tình trạng thiếu cá tuyết cỡ lớn hiện có trên thị trường. Tổng cộng, Na Uy đã xuất khẩu 84.500 tấn cá clipfish trị giá khoảng 6 tỷ NOK vào năm 2023, thể hiện mức tăng 9% về giá trị ngay cả khi khối lượng xuất khẩu giảm 1%. Đáng chú ý꧋;, khối lượng cá tuyết clipfish giảm 8% xuống 26.800 tấn - mặc dù giá trị tăng 8% lên 3,3 tỷ NOK. Sản lượng cá saithe của Clipfish tăng 5% lên tổng cộng 47.400 tấn, trong khi giá trị tăng 11% lên 2,3 tỷ NOK”. “Do giảm hạn ngạch, tỷ trọng cá tuyết trong xuất khẩu cá clipfish đã giảm. Năm 2023, chỉ có 32% khối lượng xuất khẩu cá clipfish là cá tuyết, tỷ lệ thấp nhất từng được ghi nhận”. Xét theo thị trường, Bồ Đào Nha vẫn giữ vị trí dẫn đầu, mặc dù khối lượng cá clipfish xuất sang quốc gia này - q༒uốc gia luôn chọn cá tuyết thay vì bất kỳ lựa chọn thay thế nào - đã giảm 15% xuống còn 19.300 tấn. Thị trường tăng trưởng lớn nhất cho cá clipfish là Brazil. Tổng khối lượng xuất khẩu sang nước nay tăng 28% lên 19.136 tấn, trong khi giá trị tăng 43% so với cùng kỳ lên 401 triệu NOK. Bồ Đào Nha một lần nữa là thị trường lớn nhất và tăng thêm 19% so với cùng kỳ về giá trị. Braekkan cho biết khối lượng cá muối xuất sang nước này ở mức 18.606 tấn, giảm 4% so với năm trước, nhưng cao hơn cả 5 năm trước đó.